ÇAM AĞACI

ÇAM AĞACI

Latince ismi : Pinus

Çam, Pinus türünden olan kozalaklı bir ağaçtır. Pinaceae (çamgiller) soyundandır. Çamın 115 civarında çeşidi vardır.

Türkiye'de hepsinin kısa sürgünleri iki yapraklı olan beş çam türü bulunur; sarıçam, karaçam, Halep çamı, kızılçam ve fıstık çamı.Ayrıca çamlar sonbaharda yapraklarını dökmezler.

Dağılımı

Çamlar yerel olarak en çok Kuzey Yarımkürededir. Kuzey Kutbundan, Kuzey Amerika’ya geniş bir alanı vardır. Nikaragua ve Hispaniola’nın güneyinde, en yüksek olan türleri de Meksika ve Kaliforniya’dadır. Portekiz ve İskoçya’dan Avrasya’ya kadar bir alana yayılmıştır. Rusya, Uzak Doğu, Japonya ve Filipinlerin doğusunda, güneyde ve enkuzeyde; Afrika, Himalaya ve Asya’nın  güneydoğusundadır. Yalnızca bir türü ile (Sumatran çamı) Sumatra’da ekvatoru aşmaktadır. Çamlar aynı zamanda Güney Yarımküre’nin birçok kısımlarında da geniş çapta dikilidir.

Morfoloji (yapıbilimi)

Çamlar daima yeşil kalır (kışın yapraklarını dökmez) ve reçinelidir. Çam ağacının kabuğu çoğunlukla kalın ve pul puldur, fakat bazı türlerinin kabuğu pullu ve incedir. Dalları, muntazam bir şekilde yaratılmıştır “helezon biçimindedir.”  Yani çok sarmal(spiral) ve gergindir fakat dallarının görünüşü bir yüzüğü andırır. Çamların çoğu uninodaldır. Yeni yılda, ağacın tepesinde filizleri tomurcuklar halinde her sene sadece bir helezon(sarmal) oluşturtur.  Fakat diğerleri, multinodal olanlar yılbaşında dallarında iki yada daha fazla helezonlar oluşur. Dalları spiral şekilde gelişir. Fibonacci rakamı oranlarına göre kozalak pulları muntazamdır. İlkbahardaki yeni filizlere kimi zaman “mumlar” denir. İlk başta filizlerin uçları yukarı doğru ve açık renklidir. Daha sonra koyulaşır ve dışa doğru yayılır. Bu “mumların” ormancılara göre anlamı toprağın verimliliğini arttırması ve ağacı, dinçleştirmesidir.

Kozalaklar

Loblolly Pine (Pinus taeda): erkek kozalaklar

Genellikle monoecious türünde, aynı çam ağacında hem erkek hem dişi kozalaklar bulunur. Birkaç türde olan sub-dioecious, çoğunlukla tanelidir. Fakat, tamamı tek cins değildir. Erkek kozalaklar küçük, türüne özgü olarak 1 – 5cm uzunlukta, ve sadece kısa bir dönem için mevcuttur (genellikle ilkbaharda ve tek tük çam da, sonbahardadır). Bahar geldiğinde çiçek tozları dağılır. Dişi kozalakların (türüne bağlı olarak), tozlaşma sonrası olgunlaşması 1.5 – 3 yıl arası zaman alır. Gerçek döllenme en geç 1 yılda gerçekleşir. Olgun kozalaklar 3 – 60cm uzunluklardadır. Her biri çok sayıda helezoni olarak düzenlenmiş 2 tohumlu pullar verimli pullardır. Taban ve tepesi tohumsuz olan kozalakların pulları küçük ve verimsizdir. Rüzgarla dağılan tohumlar, çoğunlukla küçük ve kanatlıdır. Fakat bazısı daha geniş ve arta kalan yalnızca tek kanadı vardır.

Tıbbi ve ticari olarak Kullanımı

Özellikleri:

* Tomurcuğundan, palamudundan, çırasından, kozalağından, filizlerinden yararlanılan bu bitkinin birçok tıbbi özelliği vardır.Reçinesi 'Terebentin) ve yapraklarındaki esansının

Faydaları:

* Müzmin öksürüğü kesme özelliği bulunur.

* Doğumu kolaylaştırır.

* Balgamı söktürür.Diğer akciğer hastalıklarında tedavi edici etkiler sağlar.Terebentin esansı pek çok tıbbi ilacın bileşiminde vardır.

Genç uzun yapraklı çamların (pinus palustris) dikimi ticaridir.

Çam türleri arasında, ticari kullanım bakımından en önemlisi kerestedir. Dünyanın ılıman ve tropikal bölgelerinde kağıt hamuru olarak değerlendirilir. Bunun nedeni yumuşak kütüklerinin hızlı yetişimidir. Oldukça sık olarak dikilebilir. Çamlar ticari olarak kullanım için ekim alanlarında yetiştirilir.

Bazı türlerinin reçinesi terebentin kaynağı olarak önem taşır. Aynı zamanda eğimli görünür.

Bazı türleri geniş tohumludur, bunlara çam fıstığı denir. Bunlar biçildikten sonra fırında pişirim ya da (normal) pişirim için satılır.

Bazı çamlar yılbaşı ağacı olarak kullanılır. Ve kapsamlı olarak kullanılan çam kozalakları aynı zamanda yeni yıl dekorasyonu için de kullanılır.

Çam ağaçları ayrıca güzel kokusuyla da ünlüdür. Kimi insanlar kokusunu almak için çamı ezerler. Çok az sayıda insanda çam reçinesinin alerji yaptığı ve kokusunun astım krizine yol açtığı bilinirdi. Aynı zamanda da kimi alternatif tıpla tedavi şekillerinde ise astım tedavilerinde kullanılır.

Beslenmeye ilişkin kullanımı

Çamlar, yaşamsal yiyecek bitkisi olarak iyi bilinir. Çam ağacının beyaz olan iç kabuğu; yumuşak, nemli ve dokuludur. Ağacın dış kabuğu yenilebilir ve de A ve C olmak üzere yüksek vitaminler içerir. Çiğ olarak dilimler halinde yenilebilir. İçerisindeki tozu kaynatılıp koyulaştırıcı/tatlandırıcı olarak, çorba ya da diğer yiyecekler için kullanılır. Çayı demlenerek yapılır, taze yeşil çamları ise kaynamış suya koymak gereksizdir çünkü  A ve C olarak yüksek vitaminler içerir.

 Bilimsel sınıflandırma

Alem:    Plantae (Bitkiler)

Bölüm:                 Pinophyta (Açık tohumlular)

Sınıf:      Pinopsida

Takım: Pinales (İğne yapraklılar)

Familya:               Pinaceae (Çamgiller)

Cins:      Pinus

Türler:115 tür.

Pinus brutia - Kızılçam

    Pinus canariensis - Kanarya Adaları çamı

    Pinus cembra - İsviçre fıstık çamı

    Pinus halepensis - Halep çamı

    Pinus heldreichii - Bosna çamı

    Pinus mugo - Dağ çamı

    Pinus nigra - Karaçam

    Pinus peuce - Rumeli Weymut çamı

    Pinus pinaster - Sahil çamı

    Pinus pinea - Fıstık çamı

    Pinus sylvestris - Sarıçam

Asya Çamları

    Pinus amamiana - Yakushima beyazçamı

    Pinus armandii - Çin beyazçamı

    Pinus bhutanica - Bhutan beyazçamı

    Pinus bungeana - Bunge çamı

    Pinus dalatensis - Vietnam beyazçamı

    Pinus densata - Sikang çamı

    Pinus densiflora - Japon sarıçamı

    Pinus fenzeliana - Hainan beyazçamı

    Pinus fragilissima - Wulu çamı

    Pinus gerardiana - Himalaya fıstık çamı

    Pinus henryi - Henry çamı

    Pinus hwangshanensis - Huangshan çamı

    Pinus kesiya - Khasi çamı

    Pinus koraiensis - Kore çamı

    Pinus krempfii - Krempf çamı

    Pinus latteri - Tenasserim çamı

    Pinus luchuensis - Luchu çamı

    Pinus massoniana - Çin kızılçamı

    Pinus merkusii - Sumatran çamı

    Pinus morrisonicola - Taiwan beyazçamı

    Pinus orthophylla -

    Pinus parviflora - Japon beyazçamıpersica - İran çamı

    Pinus pumila - Japon fıstık çamı

    Pinus roxburghii -

    Pinus sibirica - Sibirya çamı

    Pinus squamata

    Pinus tabuliformis - Çin kızılçamı

    Pinus taiwanensis - Taiwan kızılçamı

    Pinus thunbergii - Japon karaçamı

    Pinus uyematsui - Uyematsu beyazçamı

    Pinus wallichiana - Ağlayan çam

    Pinus wangii (syn. P. kwangtungensis)

    Pinus yunnanensis - Yunnan çamı

Yeni Dünya [değiştir]

    Pinus albicaulis - Beyaz kabuklu çam

    P. aristata - Higori çamı

    P. attenuata -

    P. balfouriana - Tilki kuyruklu çam

    P. banksiana - Banks çamı

    P. clausa - Kumsal çamı

    P. contorta - Contarta çamı

    P. coulteri - Büyük kozalaklı çam

    P. echinata - Kısa yapraklı çam

    P. edulis - Colorado çamı

    P. elliottii -

    P. flexilis -

    P. glabra - Ladin çamı

    P. jeffreyi - Jeffrey çamı

    P. lambertiana - Şeker çamı

    P. longaeva -

    P. monophylla - Tek yapraklı çam

    P. monticola - Batı beyazçamı

    P. muricata -

    P. palustris - Uzun yapraklı çam

    P. ponderosa (syn. P. washoensis) - Batı sarıçamı

    P. pungens -

    P. radiata - Monteri çamı veya Radiata çamı

    P. reflexa - Güneybatı beyazçamı

    P. remota - Teksas çamı

    P. resinosa - Amerikan kızılçamı

    P. rigida - Katran çamı

    P. sabineana - Sabin çamı

    P. serotina - Bataklık çamı

    P. strobus - Veymut çamı

    P. taeda - Kuzey Carolina çamı

    P. torreyana - Torrey çamı

    P. virginiana - Jersey çamı

    P. apulcensis - Apulco çamı

    P. arizonica - Arizona çamı

    P. ayacahuite - Meksika beyazçamı

    P. caribaea - Caribbean çamı

    P. cembroides - Amerika fıstık çamı

    P. chiapensis - Chiapas beyazçamı

    P. cooperi - Cooper çamı

    P. cubensis - Cuban çamı

    P. culminicola - Potosi çamı

    P. devoniana (syn. P. michoacana) - Michoacan çamı

    P. durangensis - Durango çamı

    P. engelmannii - Engelman çamı

    P. estevezii - Estevez çamı

    P. gordoniana (syn. P. douglasiana) - Gordon çamı

    P. greggii - Gregg çamı

    P. hartwegii - Hartweg çamı

    P. herrerae - Herrera çamı

    P. hondurensis - Honduras çamı

    P. jaliscana - Jalisco çamı

    P. johannis - Johann çamı

    P. lawsonii - Lawson çamı

    P. leiophylla - Chihuahua çamı

    P. lumholtzii - Lumholtz çamı

    P. maximartinezii -

    P. maximinoi (syn. P. tenuifolia)

    P. montezumae - Montezuma çamı

    P. nelsonii - Nelson çamı

    P. occidentalis - Batı çamı

    P. oocarpa - Yumurta kozalaklı çam

    P. patula - Meksika ağlayan çamı

    P. orizabensis - Orizaba çamı

    P. pinceana

    P. praetermissa -

    P. pringlei -

    P. pseudostrobus -

    P. quadrifolia -

    P. rzedowskii - Rzedowski çamı

    P. strobiformis - Güneybatı Beyazçamı

    P. tecunumanii - Tecun Uman çamı

    P. teocote - Ocote çamı

    P. tropicalis - Tropikal çam

www.herbalistatabay.com

www.bilgideposu.com

www.beyintedavisi.com

50 Mucize Bitki © 2007 Atabay GÜVELOĞL

http://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87am